De kapitalistische economie is fundamenteel ondemocratisch. Arbeiders die bij een bedrijf werken hebben nauwelijks zeggenschap over hun werk. De productiemiddelen zijn niet in handen van de mensen die bij een bedrijf werken of van de samenleving, maar van de kapitalisten die winst willen maken met de verrichtte arbeid. Het kapitalisme buit naast de arbeid van mensen ook de natuur uit, waardoor we op een klimaatcatastrofe afstevenen.
We noemen de mensen die direct of indirect afhankelijk zijn van loon de arbeidersklasse. Als Socialisten Utrecht streven we naar het democratiseren van de economie door de arbeidersklasse te organiseren in een politieke partij om de macht over te kunnen nemen. Een democratisch geplande economie kan op een verstandige manier voorzien in de behoeften van mensen, zonder uitbuiting van de mens door de mens. Wij realiseren ons dat dit niet te behalen is in de gemeente en dat zelfs de nationale politiek te beperkt is voor het veranderen van het economische en politieke systeem; dat kan op zijn minst enkel op continentale schaal. Toch komen wij in dit hoofdstuk met verschillende voorstellen die de macht van de arbeidersklasse vergroten ten koste van de macht van het kapitaal.
Utrecht is geen tweede Amsterdam
Utrecht is een mooie stad. Daar is geen stadspromotie voor nodig. Een concurrentiestrijd voor toeristen is op de lange termijn alleen voordelig voor de reclamebureaus. Het budget voor stadspromotie kan dan ook fors omlaag. Het vrijgekomen geld zetten we in voor zaken waar iedere Utrechter wat aan heeft, zonder de rest van het land te benadelen.
Bestrijding overlast platformbedrijven
De opkomst van diverse platformbedrijven, zoals Uber en bedrijven die flitsbezorging aanbieden brengt overlast met zich mee. Dat varieert van verkeersonveilige situaties door jakkerende bezorgers tot overlast bij verduisterde ‘winkels’ van bezorgdiensten als Gorilla’s of Getir. Deze bedrijven mogen niet ongebreideld blijven groeien. Dit bewerkstelligen we door de vestiging ervan beter te reguleren en we verkennen de mogelijkheid deze te verbieden.
Geen cent naar kapitaal
Bedrijfseigenaren maken winst op het werk van de arbeider. Dit is een daarmee samenhangend en schadelijk onderdeel van kapitalisme. Door middel van grootschalige inzet van democratisch beheerde bedrijven door de gemeente en het personeel kan dit deels opgelost worden. Bij aanbestedingen wordt de voorkeur gegeven aan dit soort bedrijfsvormen. De gemeente maakt hulp en onderzoek naar het vormen van deze arbeiderscoöperaties mogelijk.
Ondersteun het stakingsrecht
Om de macht van arbeiders in organisaties te vergroten dwingt de gemeente bedrijven met alle mogelijke middelen om door te betalen bij stakingen. Ook stakende ambtenaren krijgen hun loon doorbetaald. Van bedrijven die hun arbeiders niet doorbetalen worden de gemeentelijke vergunningen ingetrokken.
Uitkeringen
Een uitkering is een recht, geen privilege. Uitkeringen moeten op hetzelfde niveau liggen als het minimumloon of hoger. Iedereen moet volledig kunnen deelnemen aan het sociale en culturele leven. De voorwaarden en controles voor uitkeringsgerechtigden worden tot een minimum beperkt. In plaats van goedkope en gedwongen arbeid als tegenprestatie voor het ontvangen van een uitkering zijn wij voor daadwerkelijke training en scholing voor uitkeringsgerechtigden onder toezicht van de vakbond.
Schaf de schulden af
In het kapitalisme wordt alleen gekeken naar de verantwoordelijkheid van de ‘schuldenaar’, maar niet naar de schuldverstrekker. Dat mensen in de schulden komen is vaak de oorzaak van armoede en ook een van de oorzaken waardoor mensen in de armoede blijven. De gemeente helpt mensen die door gemeentelijke schuldenproblematiek in armoede leven door hun schulden ongeldig te verklaren.
Wij zijn voor een grootschalig offensief om armoede drastisch te verminderen, waarbij we alle mogelijke financiële en politieke middelen aanwenden. Waar wetgeving in de weg zit kiezen wij de kant van de mensen in armoede tegen die van het Rijk.
Ook wordt het bijna elke student onmogelijk gemaakt om te studeren zonder een schuld op te bouwen. Studeren is een recht en geen privilege. De gemeente spreekt zich dan ook uit tegen het leenstelsel en zet zich in voor initiatieven om studieschulden kwijt te schelden.
Minimumloon en Voor14
Het minimumloon in de gemeente gaat naar minimaal 14 euro. We ondersteunen dus de eis van de Voor14-campagne van de FNV. De gemeente heeft als werkgever een voorbeeldfunctie en voert per direct een minimumloon in van 14 euro per uur. Bij aanbestedingen stelt de gemeente een minimumloon van 14 euro als harde eis. Geen fatsoenlijk loon, dan geen aanbesteding.
Geen ontslag bij faillissement, democratiseer de bedrijven
Elk bedrijf dat failliet gaat wordt waar mogelijk overgenomen door de gemeente om het vervolgens onder democratische controle van de arbeiders te brengen. De arbeiders die er werken stemmen om te beslissen of het bedrijf met steun van de gemeente doorgezet wordt onder democratische controle van de gemeente en de arbeiders die er werken.
Stop de flexibilisering van arbeid
Flexwerk zorgt voor veel onzekerheid bij arbeiders. De gemeente neemt daarom iedereen in vaste dienst aan en werkt niet met tijdelijke contracten of uitzendwerkers. Bestaande tijdelijke contracten worden omgezet in vaste contracten en nulurencontracten in reguliere urencontracten.
De gemeente moedigt bedrijven aan mensen in vaste dienst aan te nemen. De gemeente kan deze maatregel afdwingen door vergunningen van bedrijven op te zeggen als die zich hier niet aan houden.
Midden- en kleinbedrijf
We verdedigen het vestigingsrecht voor midden- en kleinbedrijven door lage huren aan te houden. We moedigen ook de vorming van productiecoöperatieven aan door de ondersteuning van onder meer onderzoeksmogelijkheden en administratieve infrastructuur.
Sociaal ontwikkelbedrijf en duurzame banen
Wij steunen het voorstel van de SP landelijk dat wil dat mensen met een arbeidsbeperking terecht kunnen in een sociale werkvoorziening ‘nieuwe stijl’, ofwel een sociaal ontwikkelbedrijf. Mensen met een arbeidsbeperking hebben net zoveel recht op werk als ieder ander. Daarom is het belangrijk dat er een landelijk dekkend netwerk van sociaal ontwikkelbedrijven komt. We zorgen dat Utrecht daar dan natuurlijk ook deel van uitmaakt. Ieder werk moet lonen, daarom ondersteunen we dat er een nieuwe cao komt voor mensen op een beschutte werkplek. Wij zorgen voor meer banen door bijvoorbeeld het renoveren en isoleren van de Utrechtse sociale huurwoningen en het beter onderhouden van parken.
Inbestedingen en aanbestedingen
Gemeentelijke aanbestedingen knippen we op, zodat kleine en middelgrote bedrijven een eerlijke kans krijgen. In aanbestedingen wordt de toepassing van cao’s geëist, ook bij onderaannemers. Voor het onderhoud en schoonmaken van het stadhuis en het stadskantoor doen wij niet aan aanbesteden, maar aan ‘inbesteden’ en komen mensen direct in dienst van de gemeente.